වයින් සහ ඉරුවාරදය

           
             ඉරුවාරදය බොහෝ දෙනෙකුට කරදරකාරී වන හිසරදයක්.... මේ සඳහා විශේෂිත හේතුවක් තවමත් සොයාගෙන නැති වුවත්, විවිධ බාහිර සාධක මගින් ඉරැවාරදය ඇතිවීමේ හැකියාවක් තිබෙන බව සොයාගෙන තිබෙනවා.
              මෙම අසනීපයෙන් පෙළෙන අය දන්නවා සමහර හේතු නිසා මෙම හිසරදය ඇති වෙන බව. උදාහරණයක් විදිහට සිරුරේ හෝමෝන වල වෙනස් වීම මගින් ඉරුවාරදය ඇති විය හැකියි. ඒ නිසා කාන්තාවන්ගේ මාස් ශුද්ධිය සිදුවන කාලයේදී හෝ කාන්තාවන් උපත් පාලන පෙති භාවිතා කරන විට මෙම හිසරදය වැළඳිය හැකියි. 

              එමෙන්ම නින්ද මදභාවය, හිසට සිදුවන අනතුරු, අධික මානසික ආතතිය හා සමහර ආහාර පාන වර්ග ඉරුවාරදය  ඇතිවීමට බලපානවා.ඉරුවාරදයෙන් පෙළෙන බොහෝ අය දන්නවා තමන්ට ඉරුවාරදය ඇතිවීමට බලපාන ආහාර මොනවාද කියා, එවැනි ආහාර භාවිතය අවම කිරීම තුළින් ඉරුවාරදය වැලඳීම පාලනය කරගත හැකියි.

              මෙම ආහාර පාන අතර කෝපි, චොකලට්, චීස්, අධිකව තුනපහ දැමූ ආහාර හා කෘතිම රසකාරක සහ වර්ණකාරක අඩංගු ආහාර ඉදිරියෙන්ම සිටිනවා.

                    නවතම ඇමෙරිකානු වාර්තාවකට අනුව මේ සියල්ල අභිබවමින් මධ්‍යසාර අඩංගු පාන වර්ග ඉරුවාරදයට බලපාන බව සොයා ගෙන තිබෙනවා. මෙම පාන වර්ග අතරිනුත් රතු වයින් ඉතාම නරක විදියට ඉරැවාරදයට බලපාන බව ඔවුන් පවසනවා.....
මේ උත්සව සමයේ ඒ පිළිබඳ සැලකිලිමත් වීම, ඔබගේ උත්සව සතුට ආරක්ෂා කිරීමට හේතුවක් වේවි.

මදසරුභාවයට සුදුසු ආහාර....


                    දරුවන් බලාපොරොත්තු වන යුවලකගේ පලවෙනි මාසේ දීම පිළිසිඳ ගැනීමේ හැකියාව 25%-30% පමණ වනවා. පළමු වසර අවසානයේදී ඔවුන්ගෙන්  85%ක් පමණ පිළිසිඳ ගන්නවා....
                     ඉතිරි පිරිසගේ මදසරුභාවයට විවිධ හේතු බලපානවා. කෙසේ වෙතත්  බටහිර වෛද්‍ය විද්‍යාත්මකව තහවුරු කර ඇති මදසරුභාවයට පිළියමක් විය හැකි ආහාර පිළිබඳවයි අද අපි සලකා බලන්නේ...

01. Folic acid - කුඩා දරුවන්ගේ ස්නායු පද්ධතියේ ඇතිවන ගැටළු මගහරවා ගැනීමට දරුවන් බලාපොරොත්තු වෙන වයසේ සියලු කාන්තාවන්ට ෆෝලික් ඇසිඩ් පෙති ලබා ගැනීම නිර්දේශ කරනවා. මෙය ඔබේ පළාතේ පවුල් සෞඛ්‍ය නිලධාරිණියගෙන් ලබාගත හැකියි. මෙම විටමිනය මදසරුභාවයට ද ප්‍රතිකාරයක් වන බව සොයා ගෙන තිබෙනවා. කොළ එළවළු වලද මෙම විටමිනය බහුලව හමුවෙනවා.

02. විටමින් D - විටමින් D ඌණතාවය ගබ්සා වීමේ අවදානම වැඩි කරනවා. එමෙන්ම රුධිරයේ විටමින් D අගය යහපත් මට්ටමක පවත්වා ගැනීම කෘතීම පිළිසිඳ ගැනීමේ ක්‍රියාවන්ට උදව් වෙනවා.

03. පිෂ්ටමය ආහාර - පිටි සහිත ආහාර වැඩි වශයෙන් ආහාරයට ගැනීම අධික තරබාරුව සහ poly cystic ovarian syndrome වැනි තත්ත්වයන්ට නරකට බලපානවා. එම නිසා සැකසූ පිටි ආහාර භාවිතය අවම කිරීමත් ධාන්‍යමය ආහාර වෙත යොමුවීමත් වඩා සුදුසුයි.

04. ඔමේගා 3 මේද අම්ල - කුඩා මාලුවන්ගෙන් හමුවෙන මෙම මේද අම්ල Endometriosis වැනි රෝග තත්ත්වයන්ට ද යහපත් ලෙස බලපානවා. එමෙන්ම සජීවී උපතක් සිදු වීමේ සම්භාවිතාවයද වැඩි කරනවා.

05. ප්‍රෝටීන සහ කිරි ආහාර - මේ සම්බන්ධ මතය විවාදාත්මකයි. පරිසරයේ ඇති විෂ රසායන මස් සහ කිරි වලට මුසු වීමත් ඒ නිසා කලයට අවදානම් තත්වයක් ඇතිවීමත් සිදුවිය හැකියි. කිරි ආහාර කෑමට ගැනීම කෘතීම පිළිසිඳ ගැනීමේ ක්‍රියාවලිය ඉක්මන් කරන බවට වාර්තා තිබෙනවා. කෙසේවෙතත් මාළු ආහාරයට ගැනීම සරුබාවය වැඩි කරන්න බලපාන බවයි පිළිගත් මතය.


මධ්‍යධරණී ආහාර වේලක්, ඒ කියන්නේ පලතුරු එළවළු මාලු කුකුල් මස් සහ ඔලිව් තෙල් අඩංගු ආහාර වේලක් සරුභාවයට වඩාත් සුදුසු බවයි බටහිර වෛද්‍ය විද්‍යාත්මක මතය. 

නමුත් ඔවුන් ශ්‍රී ලාංකික අපේ ආහාර වේල අධ්‍යයනය කර නැති බව නොකියා බැහැ.
එළවළු පලතුරු මාළු සහ දාන වලින් සමන්විත සමබර ආහාර වේලක් ලබා ගැනීම දරුවෙක් බලාපොරොත්තු වෙන මවකට ඉතාම සුදුසුයි. දරුවකු බලාපොරොත්තු වෙනවා නම් අධික තරබාරුව වළක්වා ගැනීමත් අත්‍යවශ්‍යයි.
ඒ වගේම මධ්‍යසාර සහ දුම් පානය දරුවෙක් බලාපොරොත්තු වෙන කාන්තාවකට හෝ පුරුෂයෙකුට සුදුසු නැහැ. දරුවන් බලාපොරොත්තු වන කාන්තාවන් සිගරට් දුමට නිරාවරණය නොවිය යුතුයි. අධික කෝපි පානයක් මදසරු භාවයට හේතුවන බව සොයාගෙන තියෙනවා.
ඔබ විටමින් අතිරේක ලබා ගන්නේ නම් එය වෛද්‍ය උපදෙස් අනුව සිදුකළ යුතුයි.

මැලේරියාව




"ආ..සිරිසේන මහත්තයා කාලෙකට පස්සේ මොකද මේ පැත්තේ....?"
"නෑ, doctor..... මමයි නෝනයි මේ සැරේ ඉන්දියාවේ යන්න කියලා."
"ආ...හා.....බොහොම හොඳයි ඒ තීරණය"..
"ඉතින් Doctor... අපි හිතුවේ යන්ඩ කලින් Doctor මුණගැහිලා මොනවහරි බෙහෙතක් ගෙනියන්න ඕනෙද, මොනවද බෙහෙත් බීලා යන්න ඕනෙ කියලා දැනගන්න."
"බොහෝම හොඳයි.... මැලේරියාව වලක්වන බෙහෙත් ගත්තද ඔය දෙන්නම? ඉන්දියාව කියන්නේ මැලේරියා රෝගය තවමත් පවතින රටක්...."
"මැලේරියාව......?දැන් ඒ  ලෙඩේ ලංකාවේ නෑ කියනවනේ මහත්තයා?"
"ඔව්.. සිරිසේන මහත්තයා ලංකාවේ දැන් මැලේරියාව තුරන් කළා කියලා අපිට සහතිකයකුත් හම්බවුණා.... ඒත් මේ රෝගය නැවත ලංකාවේ පැතිරීම වළක්වන්න නම් අපි සැලකිලිමත් වෙන්න ඕනෙ."

"මැලේරියාව කියන්නේ මදුරුවන්ගෙන් බෝවන රෝගයක්. හරියටම කිව්වොත් ඇනෝපිලිස් (Anopheles sp.) කියන මදුරු විශේෂ වර්ගය හරහා. මැලේරියා පරපෝෂිතයා මදුරුවාගේ ඇඟ ඇතුලේ කාලයක් ගත කරනවා, ඉතිරි කාලය මනුෂ්‍යයකුගේ ඇඟ ඇතුලේ ගත කරනවා. ඒ පරපෝෂිතයා අපේ ඇඟ ඇතුලේ වර්ධනය වෙද්දී තමයි අපිට රෝග ලක්ෂණ ඇතිවන්නේ."

"2012 november මාසෙන් පස්සේ ලංකාව ඇතුලේ මැලේරියා වැළඳුණු රෝගියෙක් හමු වෙලා නැහැ. ඒ නිසා ලෝක සෞඛ්‍ය‍ය සංවිධානය මගින් 2016 වසරේදී අපට මැලේරියා රෝගය තුරන් කළ රටක් ලෙස සහතිකය හිමිවුණා."
"ඉතින් ඒකනෙ Doctor අපි ඒ ලෙඩේට බයවෙන්න ඕන නෑනේ...?"
"ලංකාව තුල මැලේරියා රෝගය තුරන් කළා තමයි. ඒකට හේතුව මැලේරියා පරපෝෂිතයා ලංකාවේ මදුරුවන් තුළ හමු නොවීම. නමුත් විදේශ සංචාරකයින් හරහා සහ ලාංකිකයන් මැලේරියාව පවතින රටවල් වලට ගමන් කිරීම තුළින් මැලේරියා රෝගය වැළඳුණු පුද්ගලයන් ලංකාවට පැමිණීමේ අවදානමක් කියනවා. එවැනි පුද්ගලයෙක් දෂ්ඨ කිරීම තුළින් මදුරුවන්ට මෙම පරපෝෂිතයා ඇතුල් වීම සහ තවත් අයට බෝවීමට පුළුවන්. එහෙම වුනොත් ආපහු ලංකාව පුරා මැලේරියා රෝගය පැතිරෙන්න පුළුවන්. මොකද, මැලේරියාව වාහක මදුරුවා ලංකාවේ ඉන්නවා."
"ඊට අමතර ව මැලේරියා වාහක Anopheles stephensis කියන අළුත් මදුරු විශේෂය ලංකාවෙන් හමු වෙලා තියෙනවා. මෙයා ඉන්දියාවෙන් ලංකාවට පැතිරුණු විශේෂයක් කියලයි හිතන්නේ. එයා දරුණු මැලේරියා වාහකයෙක්. ඒ නිසා මැලේරියා ආසාදනය වූ  එක පුද්ගලයෙක් නිසා නැවත ලංකාව පුරාම මැලේරියාව ව්‍යාප්තවීමේ අවදානමක් තියෙනවා."
"ඉතිං, Doctor මැලේරියාව කියන්නේ අපි එච්චරම බය වෙන්න ඕනෙ ලෙඩක්ද?"
"හ්ම්..... ඔව් 1934 -1935 කාලෙදි ලංකාවේ මැලේරියාව ශීඝ්‍රයෙන් ව්‍යාප්ත වුණා. අඩුම තරමේ මිලියන පහක තරම් පිරිසකට රෝගය වැළඳුණා. ඒ වගේම එයින් 85000 තරම් පිරිසක් මිය ගියා... අවුරුදු 30ක යුද්දෙන් වත් ලංකාවේ එච්චර පිරිසක් මියගියේ නැහැ. 1964 වෙනකොට මැලේරියාව ලංකාවේ අවුරුද්දකටම වාර්තා වුණේ රෝගීන් දාහත් දෙනෙක් පමණයි. අපි හිතුවා අපිට ඒ කාලෙදිම මැලේරියාව තුරන් කරන්න පුළුවන් වෙයි කියලා. ඒත් මැලේරියාව නැවත හිස ඔසවලා 1987 වෙනකොට අවුරුද්දට රෝගීන් ලක්ෂ හතරක් පමණ වාර්තා වෙන මට්ටමට එය වර්ධනය වුණා. ඉතින් ඒකයි අපි මේ වෙලාවෙදි වඩාත් සැලකිලිමත් වෙන්න ඕනෑ."
"මැලේරියාව සමකාසන්න රටවලට බලපාන ප්‍රශ්නයක්. අප රට වටේම තියෙන රටවල් වලට එය දැඩි හිසරදයක්. ඒ රටවල් වලින් නැවත මේ රෝගය අපිට එන්න පුලුවන් නිසා අපි වඩාත් සැලකිලිමත් වෙන්න ඕනෑ."
"මැලේරියාව වැළඳුනොත් ඒවැඩිපුරම බලපාන්නේ ගොවිතැන් කරන තරුණ වයසේ අය සහ වැඩ කරන්න පුළුවන් වයසෙ අය. ඒක රටේ ආර්ථිකයට ලොකු බලපෑමක්. අනික ඒක සංචාරක කර්මාන්තයටත් නරක විදිහට බලපාන්න පුළුවන්."
"ඒ නිසා ලංකාවේ මැලේරියාව නැවත හිස ඔසවන්න ඉඩ නොදීම අපි කාගෙත් වගකීම."
"ඉතින් ඩොක්ටර් අපි මොකද ඒ ගැන කරන්න ඕනේ......?"
"සිරිසේන මහත්තයා ඉන්දියාවේ යන්න කලින් මාව හම්බවෙන්න ආවා නේ.... ඒක තමා පළමු සහ වැදගත්ම පියවර. අපි පිටරටකට යන්න බලාපොරොත්තු වෙනවා නම් වෛද්‍යවරයෙක් මුණගැහිල මොනාද අපි ගත යුතු ප්‍රතිකාර කියලා දැනුවත් වෙන එක වැදගත්."



" මේ විස්තර ජාතික මැලේරියා මර්දන ව්‍යාපාරයට කතා කරලා දැන ගන්නත් පුළුවන්. ඊට අමතරව ළඟම රෝහලෙන් හරි සෞඛ්‍ය වෛද්‍ය නිලධාරී කාර්යාලයෙන් හරි පළාතේ මහජන සෞඛ්‍ය පරීක්ෂක මහතාගෙන් හරි ලබාගන්න පුළුවන්. ඒ බෙහෙත් විදේශ ගමන යන්න සතියකට කලින් ඉඳල ගිහින් ආවට පස්සෙ සති හතරක් යනතුරු සතියට වතාවක් ගන්න ඕනේ."
"ඒ වගේම ගිහින් ආවට පස්සේ අවුරුද්දක් වගේ යනකල් උනත් හරි ඒ සම්බන්ධ අසනීපයක් හැදුනොත් ප්‍රතිකාර වලට යොමු වීමේදී ඔබ විදේශ රටකට ගිය බව වෛද්‍යවරයාට ප්‍රකාශ කිරීමත් ඉතාමත් වැදගත්. මොකද ඒ අසනීප තත්වය මැලේරියාව විය හැකි නිසා."

වැඩි විස්තර....
Anti-Malaria Campaign
Ministry of Health
555/5 Elvitigala Mawatha
Colombo-5
Phone- 011-2588408/2368173/2581918
Fax- 011-2368360
Hotline- 0117 626 626

කුඩා දරුවෙකුට හොඳම තෑග්ග

පොඩි දරුවෙකුට තෑග්ගක් ගන්න ගියාම අපේ හිතට එන ලොකුම ප්‍රශ්නය තමයි අපි මොකක්ද ගන්න ඕන තෑග්ග කියලා. 

අපිට හිතෙනවානේ තියන වටිනාම තෑග්ග දෙන්න ඕනි කියලා. ඉතිං දරුවෙකුට අධි තාක්ෂණික Digital මෙවලමක් ලබා දෙන්න පුළුවන් නම්..... එහෙම හිතෙනවා නේද අපිට....? 

නමුත් ඇමරිකාවේ පර්යේෂකයින් ගේ නවතම පරීක්ෂණයකට අනුව, ඔවුන් ප්‍රකාශ කරන්නේ මේ මතය එතරම් නිවැරදි නොවන බවයි.
කුඩා දරුවෙකුට කුඩා කාලයේ දී අවශ්‍ය වන්නේ A,B,C හෝ 1,2,3,4 අයනු ආයනු දැනගැනීමට වඩා සාමාජීය, චර්යාත්මක සහ චිත්තවේගාත්මක කුසලතාවන් වර්ධනය කර ගැනීමයි. මේ සඳහා අධි තාක්ෂණික මෙවලම් වලට වඩා සරල සෙල්ලම් බඩු උදව් වෙනවා. ඇත්තෙන්ම අධිතාක්ශණික ක්‍රීඩා උපකරණ මෙම හැකියාවන් මොට කරන්න දායක වෙනවා කිව්වොත් වඩා නිවැරදියි.


මින් කියවෙන්නේ නැහැ අධිතාක්ශණික ක්‍රීඩා උපකරණ අනවශ්‍යයි කියා. මෙවැනි ක්‍රීඩා උපකරණ, විද්‍යුත් තිර, Smart phone app සමඟ දරුවන් ක්‍රීඩා කරන්නේ නම් වැඩිහිටියෙකුගේ පූර්ණ අවධානය දරුවාට යොමු විය යුතුයි. දරුවා ටීවී එකේ අධ්‍යාපනික වැඩසටහනක් නැරඹුවත් වැඩිහිටියෙකු ඔහු සමග සිටිමින් එම අත්දැකීම ඔහු ග්‍රහණය කරගෙනවාදැයි සැලකිලිමත් වීම වැදගත්. එහිදී දරුවා සමග කතා කරමින් සුහදව එම වැඩසටහන් ඇරඹීම යෝග්‍ය යි. Smart phone app භාවිතයේදී එය දරුවා සමග එකතු වී එම කාර්යයේ නිරත වීම දරුවාගේ යහපතට හේතු වෙනවා. 

අවුරුදු දෙකකට වඩා අඩු දරුවෙකුට නම් අධිතාක්ශණික මෙවලම් අත්‍යවශ්‍යම නැහැ. ඊට වඩා වැඩිමල් දරුවෙකු වුවද මෙවැනි මෙවලම් භාවිතයේදී වැඩිහිටියෙකු සමඟ එම කටයුත්තේ නිරත වීම දරුවාගේ මානසික වර්ධනයට ඉවහල් වෙනවා.


ඇත්තෙන්ම කුඩා දරුවෙකුගේ මානසික වර්ධනයට ඉවහල්වන සෙල්ලම් බඩු අපිට ගෙදරදීම උවත් සාදා ගත හැකියි.

පැරණි ඉංග්‍රීසි කියමනක් තියෙනවා "දරුවකු සෙල්ලම් බඩුවක ආසම කොටස තමයි ඒකෙ ගෙනාපු පෙට්ටිය" කියල. මේ කියමන හරියටම හරි බව තමයි මේ පර්යේෂකයන්ගේ නිගමන වලිනුත් තහවුරු වෙන්නෙ.
ඉතින් ඊළඟ වතාවේ දරුවෙකුට තෑග්ගක් ගනිද්දී මේ කරුණු ගැනත් සැලකිලිමත් වෙන්න.....




ව්‍යායාම කරන්න කෝ වෙලාවක්.....

අපි කලින් කතා කරා වැඩිහිටියෙකුට සතියකට විනාඩි 150 ත් 300 ත් අතර කාලයක් ව්‍යායාම් වල නිරත වීම අත්‍යවශ්‍ය බව. ඔබ දැඩි සවායු ව්‍යායාම් වල නියැලෙන්නේ නම් විනාඩි 75 ත් 150 ත් අතර කාලයක් ව්‍යායාම කිරීම සතියකට ප්‍රමාණවත්.

ඒත් මෙහෙම කිව්වහම අපිට ඒක තේරෙන්නේ නෑ නේද?
හරි අපි තේරෙන භාෂාවෙන් කතා කරමුකෝ.....
සවායු ව්‍යායාම කියන්නෙ අපේ හදවත ගැහෙන වේගය සහ හුස්මගන්න වේගය වැඩි කරන ව්‍යායාම.
අප ව්‍යායාම කරන තීව්‍රතාවය මත අප ව්‍යායාම සඳහා දක්වන වෙහෙස රඳා පවතිනවා. උදාහරණයක් ලෙස වේගයෙන් ඇවිදීමට වඩා දිවීමේ දී ඇතිවන මහන්සිය වැඩියි. නමුත් එහිදී අපගේ ව්‍යායාම ඉලක්කය අඩුකාලයකින් අපට ළඟාකර ගත හැකියි.


කෙසේවෙතත් එක්වරම දැඩි ව්‍යායාම වෙත යොමු වීම අපහසුයි. එමනිසා ක්‍රමානුකූලව ව්‍යායාමවල තීව්‍රතාව වැඩි කිරීම වැදගත්.
හරි එත් කොහොමද අපි මේ නිර්දේශ කරන ආකාරයටම දිනපතා ව්‍යයායාම කරන්නේ.....?


ව්‍යායාම කරන්න පටන් ගන්න පහසුම විදිය තමයි ඇවිදීම, හැබැයි මේ ඇවිදීම පැයට කිලෝමීටර් 5 ක වේගයෙන් වත් ඇවිදින ඇවිදීමක් විය යුතුයි. අපි දිනපතා වැඩට යද්දී විනාඩි 5ක් වත් පයින් යන්න පටන් ගමු. එතකොට අපේ සතියක ව්‍යායාම ඉලක්කයෙන් 17%ක් සම්පූර්ණ වෙනවා. 

හරි.... අපි වාහනේ පැත්තකට දාලා තව විනාඩි දහයක් කඩේට හරි, යාලුවෙක් ගෙදරට හරි යන ගමනක් පයින් යමු. ඒ ගිහින් එනකොට අපේ සතියකට target එකෙන් තවත්  13%ක් cover වෙලා.

අපි සතියට දවසක්වත් විනාඩි 30ක් විතර ගෙවත්තේ පොඩි වැඩක් කරමු. ඒක පොඩි වගාවක් කිරීම හරි, වත්ත පිටිය අතු ගෑමක් හරි, උදළු ගෑමක් හරි වෙන්න පුළුවන්. ඒ මගින් අපේ target එකෙන් තවත් 20% සම්පූර්ණ වෙනවා.


වේගයෙන් පඩිපෙලක් නැගීමත් දැඩි ව්‍යායාම ගණයට අයත් වන ව්‍යායාමයක්. දවසට විනාඩියක් පඩිපෙළක් නැගීම අපේ ඉලක්කයෙන් 9% cover කරන ව්‍යායාමයක්. වේගයෙන් බයිසිකල් පැදීම දැඩි ව්‍යායාමයක්. ඉතින් අපට පුළුවන් විනාඩි 10ක් බයිසිකල් පදින්න. එහෙම වුනොත් අපේ target එකෙන් 13% සම්පූර්ණ වෙනවා.

ඔබට හොඳට දඟලලා නටන්න පුළුවන්නම් නටනවා කියන්නේත් දැඩි ව්‍යායාමයක්. විනාඩි තිහක් හොඳට නටන්න, සතියක target එකෙන්  40% සම්පූර්ණයි.

දැන් ඔය ටික ගණන් හදලා බලන්නකෝ..... target එකෙන් සියයට 112 සම්පූර්ණයි.
මීට අමතරව තියට දින දෙකක් මස්පිඩු ශක්තිමත් කරන, වර්ධනය කරන ව්‍යායාම්වල යෙදීම වැදගත්. ඒ ව්‍යායාම උරහිස, අත්,බඩ, පපුව, කකුල් යන සියලුම අවයව වලට ව්‍යායාම වන ලෙස සිදු කළ යුතුයි.

මෙම ඉලක්කයන් පසු කරගෙන යාම ඔබගේ ශරීර සෞඛ්‍යය වඩාත් සෞඛ්‍ය සම්පන්න තත්වයකට පත් කරාවි.

ව්‍යායාම වලින් ඇති වාසි

අප සිරුරට ව්‍යායාම අත්‍යවශ්‍ය බව පිළිගත් මතයයි. 
ඇත්තටම ව්‍යායාම වලින් අපිට ලැබෙන වාසි මොනවා ද? 
ව්‍යායාම හැම වයස් කාණ්ඩයකටම, ස්ත්‍රී පුරුෂ සියලුදෙනාටම, දියවැඩියාව හදවත් රෝගීන් වැනි අයට, ගර්භණී සහ කිරි දෙන මව්වරුන්ට සුදුසුද?


          මේවා ව්‍යායාම ගැන කල්පනා කරද්දී අපට ඇතිවන ප්‍රශ්න.නිවැරදි ව්‍යායාම පිළිබඳව ඇමරිකානු මාර්ගෝපදේශනයේ දෙවන සංස්කරණය මෑතකදී නිකුත් උනා.මෙම වාර්ථාව journal of American Medical Association මගින් අන්තර්ජාලයට මුදා හැර තිබෙනවා.


                එම නිර්දේශයන්ට අනුව ව්‍යායාම ඕනෑම වයස් කාණ්ඩයක ඕනෑම සෞඛ්‍ය මට්ටමක සිටින කෙනෙකුට ස්ත්‍රී පුරුෂ භේදයකින් තොරව එකසේ වැදගත් වනවා. එමෙන්ම ව්‍යායාම මගින් අප නොසිතන තරම් වාසි සිරුරට ඇති වන බවත් ඔවුන් ප්‍රකාශ කරනවා.
                එමනිර්දේශයන් අනුව වයස අවුරුදු 3ත් 5ත් අතර දරුවන් මුළු දවස පුරාම ක්‍රියාශීලීව සිටීම ඔවුන්ගේ වර්ධනයට වැදගත් වනවා. වයස අවුරුදු 6ත් 17ත් අතර දරුවන් දවසකට පැයක් වත් දහදිය දමන ව්‍යායාමයෙහි යෙදීම වැදගත්.
                වැඩිහිටියන් සතියකට විනාඩි 150 - 300 ව්‍යායාමවල යෙදිය යුතුයි. එසේ නැතහොත් විනාඩි 75 ක් 150 ක් අතර ප්‍රමාණයක් දැඩි ව්‍යායාම්වල යෙදිය යුතුයි. එමෙන්ම දින දෙකක් හෝ ඊට වැඩි ප්‍රමාණයක් මස්පිඩු ශක්තිමත් කරන ව්‍යායාම වල යෙදිය යුතුයි.
එමෙන්ම ගර්භනී හෝ කිරි දෙන මවක් සතියට විනාඩි 150ක්වත් දහදිය දමන ව්‍යායාමයක නියැලීම වැදගත් වනවා.     
         
              ඔබ දිගුකල් පවතින හදවත් රෝග දියවැඩියාව වැනි රෝග තත්වයකින් පෙළෙන්නේ නම් හෝ වෙනත් රෝගී තත්ත්වයක පෙළෙන්නේ නම්, සුදුසු ව්‍යායාම රටාවකට යොමු වීම වැදගත්. ඒ සඳහා වෛද්‍ය උපදෙස් ලබාගත යුතුයි. කෙසේ වෙතත් ව්‍යායාම වලින් ඔබට ලැබෙන වාසි වැඩියි.         
                 මෙම නිර්දේශයන් ට අනුව එකතැන වාඩි වී සිටිනවාට වඩා යම්තාක් දුරකට හෝ ක්‍රියාශීලී වීම සිරුරට ඉතා හිතකරයි. ඔබගේ ක්‍රියාශීලී බව වැඩි වනවා සමගම සහ වැඩි වැඩියෙන් ව්‍යායාම වලට යොමුවීම තුළින් වඩාත් වැඩි වාසිදායක තත්ත්වයක් ළඟා කරගත හැකියි.
   සරල ව්‍යායාම මෙන්ම මස්පිඩු ශක්තිමත් කරන ව්‍යායාම ද එකසේ සිරුරට වාසිදායකයි. සමහර ව්‍යායාම මෙන්ම මස්පිඩු ශක්තිමත් කරන ව්‍යායාම ද එකසේ සිරුරට වාසිදායකයි. එමෙන්ම ඔබ වියපත්වනවාත් සමගම මෙම ව්‍යායාම් වලට අමතරව සිරුරේ සමතුලිතතාවය පවත්වා ගැනීමට උපකාරී වන ව්‍යායාම ද ඉතා වැදගත් වනවා.


                 ඔවුන් තවදුරටත් ප්‍රකාශ කරන්නේ ව්‍යායාම සවායු හෝ මස්පිඩු ශක්තිමත් කරන හෝ  ව්‍යායාම ලෙස වෙන් නොකරගෙන දවසේ එදිනෙදා කටයුතු ක්‍රියාශීලීව කිරීම මගින්ද අදාළ ප්‍රතිඵල ළඟා කර ගත හැකි බවයි. උදාහරණයක් ලෙස වේගයෙන් ඇවිදීම, ගෙවත්තේ හෝ නිවසේ වැඩ කටයුතු වල නියැලීම වැනි ක්‍රියාකාරකම් දැක්විය හැකියි.


ව්‍යායාමවලින් ඇතිවිය හැකි වාසි.
1. කුඩා දරුවන්ගේ අස්ථි සහ සිරුරේ බර සාධනීය ලෙස පවත්වා ගැනීම.
2. කුඩා දරුවන්ගේ මානසික සංවර්ධනය ඇති කිරීම.
3. බොහොමයක් පිළිකා සඳහා ඇති අවදානම අඩු කිරීම.
4. මහළු වයසේදී වැටීමට ඇති හැකියාව අඩු කිරීම.
5. දියවැඩියාව අධි රුධිර පීඩනය වැනි නිදන්ගත රෝග පාලනය කිරීම.
6. මානසික ආතතිය අවම කිරීම.
7. මහළු වයසේදී ඇතිවන අමතක වීම සහ ඩිමෙන්ෂියා තත්වය පාලනය කිරීම.
8. හොඳ නින්දක් ලබාගැනීමට හැකි වීම.
වඩාත් ක්‍රියාකාරී දිවිපැවැත්මක් සකසා ගන්නේ කෙසේද කියා ඉදිරි ලිපියකින් කතා කරමු.

TV, පරිගණක සහ ජංගම දුරකථනය ළමයාට බලපාන ආකාරය

                   විද්‍යුත් තිර හා ගතකරන කාලය ළමයින්ගේ මානසික සුවතාවයට බලපෑම් ඇති කරන බව නවතම සමීක්ෂණයකින් සොයාගෙන තිබෙනවා. මෙම සමීක්ෂණය සිදුකර ඇත්තේ කැලිෆෝනියා විශ්ව විද්‍යාලයක් මගින්. මෙම සමීක්ෂණයට අහඹු ලෙස තෝරාගත් ළමයින් හතළිස් දහසක් යොදාගෙන තිබෙනවා. එම ළමයින් වයස අවුරුදු දෙකත් වයස අවුරුදු 18 ත් අතර වයස් කාණ්ඩයේ පසුවන්නන්.

             එහිදී ඉතා වැදගත් කරුණු කිහිපයක් අනාවරණය වී තිබෙනවා. ඉන් ප්‍රධානම කරුණ වන්නේ පැයකට වඩා කාලයක් විද්‍යුත් තිර සමග කාලය ගතකරන දරුවන්ගේ මානසික සුවතාවය පහළ මට්ටමක පවතින බවයි. වැඩි කාලයක් හෝ විද්‍යුත් තිර සමඟ කාලය ගත කරන දරුවන්ගේ මානසික මට්ටම වැඩි වශයෙන් අවධානමට ලක් වී තිබෙනවා.

                මෙම බලපෑම වැඩිවශයෙන්ම දැකගත හැක්කේ වයස අවුරුදු දාහතරත් දාහතත් අතර වයස් කාණ්ඩයේ දරුවන්ගේ. එයට හේතුව ලෙස පර්යේෂකයන් විශ්වාස කරන්නේ එම වයසේ දරුවන් වැඩි වශයෙන් සමාජ ජාල වෙබ් අඩවි හා ගැවසීම විය හැකි බවයි. මානසික සුවතාවය ගැටළු ලෙස ඔවුන් හඳුනාගෙන ඇත්තේ කුතුහලය මද බව, ස්වයං පාලනය අඩු බව, හැඟීම් පාලනය කර ගැනීමේ නොහැකියාව, ඉක්මනින් කලබල වීම සහ යහළුවන් ආශ්‍රය අවම කිරීම වැනි කරුණුයි.


               මෙම කරුණු මීට කලින් සිදුකළ සමීක්ෂණ සහ පර්යේෂණ වාර්තා මගින්ද තහවුරු කර ඇති කරුණුයි.
මෙම පර්යේෂණ වාර්තාව ඔක්තෝබර් මස 18 වැනි දින preventive medicine reports මගින් අන්තර්ජාලය වෙත මුදාහැර තිබෙනවා

ඇදුම.........

               


හතිය එහෙම නැතිනම් ඇදුම කියලා කියන්නේ අපේ පෙනහැලි වල ඇතිවන නිදන්ගත රෝගී තත්ත්වයක්. එහිදී අපේ ශ්වාස නාල ඉදිමීම සහ ඒවායේ සෙම හිරවීම නිසා හුස්ම ගැනීමට අපහසුතාවයක් ඇති වෙනවා.
                    මෙහි ප්‍රධාන රෝග ලක්ෂණ වන්නේ කැස්ස, හුස්ම ගැනීමට අපහසු කම, පපුව තද වීම සහ මහන්සි ගතිය. එමෙන්ම හුස්ම ගැනීමේදී පපුවේ රා රෑං වැනි ශබ්දයක් ඇසීම ද සිදුවෙනවා. 

                හතිය යම් කෙනෙකුට කැස්සක්, අපහසුතාවක් ලෙස මතුවිය හැකි අතර තවත් විටෙක දී  ජීවිතේට හානියක තරම් දරුණු ලෙස මතුවිය හැකිය.

                හතිය බොහෝ විට කුඩා අවධියේදී ඇරඹෙන රෝගයක් වුවත් සමහර අයට වැඩිහිටි වයසේදී ද හතිය වැළඳීමට පුළුවන්.
                   හතියට බලපාන ප්‍රධාන සාධක කිහිපයක් තිබෙනවා සමහරුන්ගේ පවතින අසාත්මිකතාවයන්, කුඩා කාලයේදී පෙනහැලි වල ඇතිවන ආසාදනයන් මෙයට බලපාන්න පුළුවන්. ඊට අමතරව පවුලේ ඉතිහාසයේ හතිය රෝගියෙක් සිටී නම් එය ඊළඟ පරම්පරාවට ද බලපෑමට පුළුවන් පවුලේ මවට හෝ පියාට හතිය තිබේ නම් දරුවාට ඒ වැළඳීමේ හැකියාව 30% දෙමාපියන් දෙදෙනාම හතිය රෝගයෙන් පීඩා විදී නම් මෙම අවදානම 70% දක්වා ඉහළ යනවා. 
                  වායු දූෂණය සහ සිගරට් දුම හතිය වැළඳීමට ප්‍රධාන හේතු කාරක බව සොයාගෙන තිබෙනවා. අධික තරබාරුවත් හතිය සමඟ අත්වැල් බැඳගත් තත්ත්වයක්. 
               හතිය විවිධ පුද්ගලයින්ට විවිධ ආකාරයෙන් බලපානවා. එමෙන්ම හතිය වැළඳීමට හේතු බොහෝ දෙනෙකුට විවිධාකාරයි. මේ නිසා හතියට ප්‍රතිකාර කිරීමේදී එම පුද්ගලයාට ගැළපෙන ලෙස ප්‍රතිකාර කිරීම වැදගත් එමනිසා හතියට ප්‍රතිකාර කිරීම සුදුසුකම් ලත් වෛද්‍යවරයෙකුගේ අධීක්ෂණය යටතේ සිදුවිය යුතුයි. 
                හතිය රෝගය නිට්ටාවටම සුව කරගත නොහැකි රෝගයක්නමුත් නිවැරදි ප්‍රතිකාර ක්‍රම මගින් මෙම තත්වය පාලනය කිරීමට හැකි අතර හතිය රෝගයෙන් පෙළෙන්නන්ට සාමාන්‍ය ලෙසම ජීවිතය ජීවන කටයුතු සිදුකරගැනීමට හැකි පරිදි රෝගය පාලනය කර ගැනීමට නිවැරදි වෛද්‍ය ප්‍රතිකාර භාවිතයෙන් පුළුවන්. 
                හති නිදන්ගත රෝගයක් වුවත් එය දරුණු ලෙස වැළඳීමට බලපාන හේතු සාධක තිබෙනවා. හතිය ඇති රෝගීන් මෙම සාධක හඳුනාගෙන ඒවායෙන් හැකිතාක් ඈත් වී සිටීම ඉතා වැදගත්. 
  • වායු දූෂණය - එමනිසා නිවස තුල මදුරු දඟර හඳුන්කූරු භාවිතය අවම කිරීම. දර ලිප වෙනුවට ගෑස් උදුනකට මාරුවීම හෝ දර ලිපේ දුම නිසි ලෙස පිටවන ලෙස කුස්සියේ වා කවුළු තැබීම වැදගත්. 
  • සිගරට් දුම 
  • ලොම් සහ පිහාටු ඇති සතුන්වෙත ඇති අසාත්මිකතා, කැරපොත්තන්, මල් වල පරාග, පුස් සහ දිලීර, Dust mites
  • වෛරස සහ ශ්වසන පද්ධතිය ආශ්‍රිත ආසාදන. 
  • සීතල සුළඟ (උදෑසන සීතල සුලඟ හතිය රෝගීන්ට අහිතකරයි)
  • ව්‍යායාම 
  • මානසික ආතතිය 
        මීට අමතරව නින්දෙන් ගෙරවීම gastritis වැනි රෝගී තත්වයන් හතිය රෝගය සඳහා බලපාන බව සොයාගෙන තිබෙනවා 

හතිය රෝගය සම්බන්ධ ප්‍රතිකාර සහ ඒ සම්බන්ධ විස්තර නැවත ලිපියකින්අපි කතා කරමු